Ondermijning is het vermengen van 'onderwereld' en 'bovenwereld'. Dit heeft schadelijke effecten. Criminelen gebruiken bedrijven en diensten om met illegale praktijken geld te verdienen. Bijvoorbeeld door vergunningen of subsidies aan te vragen, ambtenaren te beïnvloeden, te intimideren of om te kopen, bedrijven te infiltreren, of zelfs politieke invloed (proberen) uit te oefenen. Hierdoor vervagen normen en neemt het gevoel van veiligheid en leefbaarheid af.
De belangrijkste ondermijnende criminale activiteiten zijn:
Bij de bestrijding van ondermijning werken de provincie Groningen en de tien Groninger gemeenten samen met verschillende overheidsorganisaties in het Regionaal Informatie- en Expertise Centrum (RIEC) Noord-Nederland. Overheidsorganisaties die hierbij zijn aangesloten zijn: de politie, de douane, het Openbaar Ministerie, de Belastingdienst, de Arbeidsinspectie, FIOD, IND, UWV, NVWA. De aanpak van ondermijning vraagt om samenwerking tussen verschillende partijen. Daarnaast brengen we criminaliteit in specifieke gebieden in kaart en sturen we ambtenaren op pad om controles te doen in de buitengebieden. Ook kijkt de overheid naar haar eigen werkwijzen om beïnvloeding en misbruik van overheidsdiensten door criminelen te voorkomen.
De provincie Groningen is onder andere verantwoordelijk voor het indelen en toewijzen van industrieterreinen. Daarnaast verleent de provincie vergunningen en houdt zij toezicht op naleving van wetten op bijvoorbeeld het gebied van natuur, luchtkwaliteit, bodem, water, dierenwelzijn en illegaal vuurwerk. Veel van de taken op het gebied van vergunningen, toezicht en handhaving worden namens de provincie uitgevoerd door de Omgevingsdienst Groningen (ODG). Wilt u bij ons melding maken van een ondermijnende activiteit? Bijvoorbeeld als het gaat om een activiteit in de natuur, stankoverlast, bodemverontreiniging of zorgfraude? Dat kan via de meldingenpagina.
Het is belangrijk dat we ons allemaal bewust zijn van het fenomeen ondermijning en er alles aan doen om het te voorkomen. Dit doen we door de overheid weerbaarder te maken, bijvoorbeeld door het vergroten van transparantie van de politieke besluitvorming, het versterken van de integriteit van politici, bestuurders en ambtenaren en door overheidsinstanties beter te laten samenwerken. De provincie beschermt zich tegen (pogingen tot) criminele activiteiten door bijvoorbeeld haar medewerkers bewust te maken van het gevaar, toe te zien op naleving van gedragscodes en protocollen en te zorgen dat haar informatiesystemen goed beveiligd zijn. In 2022 heeft de provincie een zogeheten Weerbaarheidsscan laten uitvoeren door het RIEC Noord-Nederland. In deze scan staan aanbevelingen om de weerbaarheid van de provincie Groningen verder te verbeteren.
De provincie Groningen heeft subsidieregelingen voor ondernemers, kunst en cultuur, projecten in de leefomgeving, energiebesparing en natuurbeheer. Veel geld van de provincie gaat naar subsidies. Hiermee stimuleren we de uitvoering van een activiteit. Om misbruik en oneigenlijk gebruik van subsidies tegen te gaan, hanteert de provincie bepaalde regels en procedures. Bij vermoedens van misbruik van subsidiegelden kunt u contact opnemen met het loket subsidies: 050-316 47 00 of subsidies@provinciegroningen.nl.
De Wet Bevordering Integriteitsbeoordelingen door het Openbaar Bestuur (Wet Bibob) biedt de overheid de mogelijkheid om in bepaalde gevallen een integriteitsonderzoek, een zogeheten 'Bibob-onderzoek' uit te voeren. Dit om te voorkomen dat Rijk, provincies of gemeenten onbedoeld en ongewild strafbare activiteiten ondersteunen. Bovendien wordt door toepassing van de Wet Bibob de concurrentiepositie van rechtmatige ondernemers beschermd. Deze wet is van toepassing op overheidsbeslissingen, zoals vergunningen, subsidies, overheidsopdrachten en vastgoedtransacties. Op grond van deze wet kan de provincie bijvoorbeeld een vergunning weigeren of intrekken als er een vermoeden is dat de vergunning gebruikt wordt voor criminele activiteiten. In het provinciaal Bibob-beleid 2021 staat wanneer de provincie gebruik maakt van de Wet Bibob.
De Wet Bibob vereist strikte vertrouwelijkheid bij het ontvangen van informatie van derden. Dit geldt voor iedereen dus ook voor de provincie zelf. Wanneer deze vertrouwelijkheid wordt geschonden, is dit strafbaar volgens artikel 272 van het Wetboek van Strafrecht. De informatie die onder de Wet Bibob valt, is niet toegankelijk via de Wet Open Overheid (WOO). Lees meer op onze pagina over de Wet Bibob.