Ik bevond mij tussen Midwolde en Mensingeweer. In de beslotenheid van mijn auto. Tussen twee openingen. Ik had met een wethouder een fietsroute geopend. En was onderweg om met een wethouder kunstwerken te gaan openen. Een bijzonder concept: openen.

Zowel de fietsroute als de kunstwerken bevinden zich in al enige tijd in voltooide staat. Er is niemand die enig obstakel genoot om ervan te genieten. Het asfalt was aanlokkelijk. Het weer welkomend. Totdat een wethouder met een helm en een gedeputeerde met ongemak op respectievelijk een gloednieuwe en antieke fiets in de weg gingen staan. Pontificaal op het splinternieuwe pad. De weg werd even afgesloten voor de opening. Wij openden pas echt, toen we niet langer in en op de weg stonden. 

In Mensingeweer betreft het ook de opening van een route. Maar meer van een gebied. Met de verbeteringen aan infrastructuur tussen Wad en Stad, tussen Groningen en Lauwersoog, was er ook de ambitie om er iconische werken te plaatsen. Om cultuur en historie te ontsluiten. Dat is gelukt.

Maar hoe open je kunst eigenlijk? Vandaag door onze stempel te zetten. Letterlijk. In een baksteen die onderdeel wordt van de kunst. Een opening doen we natuurlijk vooral om te vieren en te bedanken. De mensen die hebben gedroomd, gesproken, gewerkt en in dit geval gecreëerd. Hoe doen we dat? Door dank je wel te zeggen. En vooral ook door niet al te lang in de weg te gaan staan denk ik. Dus. Aan de kant. De wegen zijn open. De kunst is open. De opening is gesloten.

Soms is er zo’n dossier. Dan gaat er al iets niet helemaal lekker. En dan gaan er nog veel meer dingen fout. Mijn woord van de werkdag is Murphy. En vooral zijn wet. Vanochtend begon mijn dag met een spoedoverleg over de laatste in een serie van ongelukkige opvolgingen.

Murphy was een ruimtevaartingenieur die zich bezig hield met veiligheidssystemen - leerde ik op Wikipedia. Dat plaatst zijn wet wel in een andere context. Het is natuurlijk een krachtig principe om vanuit veiligheid zo te denken dat je voorbereid wilt zijn op alles dat mis zou kunnen gaan. Murphy als inspirator om ongelukken te voorkomen. Niet achteraf constateren dat de wet opgeld deed. Maar vooraf bedenken wat er nodig is om dat voor te zijn! Wij stonden op het punt waarin we aan het indammen waren om het dossier vanaf nu ongeschonden de finish te laten halen.

Ontevreden met de teksten die voorlagen had ik zelf al een nieuw conceptje getypt. Maar jawel. Uiteraard sloop daar ook weer een fout in. Ik las op dezelfde Wikipagina dat dat ook een wet is: iemand die schriftelijk commentaar levert op teksten, maakt daar zelf ook altijd weer een fout in: De wet van Muphry.

Zeg veld en ik zie groen. Zeg Zegveld en ik zie na vandaag rood. Enerzijds schaamrood en anderzijds rood van positief enthousiasme. Mijn topografische kennis was redelijk op peil - dacht ik. Maar toen ik instemde met een bezoek aan het Veenweide Innovatie Centrum (VIC) had ik niet goed ingeschat waar dat zich bevond. In Zegveld. Ik schatte dat ergens in Drenthe/Overijssel. Waarom weet ik niet precies. Het lijkt op Zeegse. Voelt als Westerveld. Het klonk wel als iets heide, groen, veenachtigs. Dat was het ook. Maar niet op een uurtje rijden. Wel bij Woerden. Gelukkig wordt de reistijd ook altijd goed benut. Dus dat is uiteraard geen bezwaar.

In het VIC kreeg ik zeer welkome informatie en een rondleiding. De opgaven en uitdagingen rondom Veenweide, die wij ook in onze provincie kennen - klimaat, natuur, water, agrarisch verdienmodel e.d. worden op uiterst creatieve wijze aangevlogen. Het bezoek meer dan waard. Vol enthousiasme en inspiratie terug naar het Noorden.

Toch kleurde ik ook op de terugweg. Gisteren besloten na wat geschuif in de agenda om twee uur eerder naar Zegveld te reizen. Dat paste. Helaas was dat wel gezegd aan de Zegvelders, en ongemeld gebleven aan de Groningers. Daardoor was mijn werkbezoek al voorbij voordat collega’s überhaupt in Zegvelden of wegen te bekennen waren. Dan zeg je wel sorry over Zegveld zeg maar.

Trots stonden ze naast elkaar bij de stalling. Trots stonden ook veel mensen eromheen. Twee gele bussen. Eentje van bijna een halve eeuw oud, eentje die zijn eerste rit ging maken. Voor iedere Groninger ouder dan 30 is de Gele GADO een bus der herkenning. Oerdegelijk. Geel, met rode leren stoelen. Exact 100 jaren geleden opgericht en de rest van de vorige eeuw rondgereden in de provincie met de herkenbare voertuigen. Zo Gronings als Marne Mosterd, ome Loeks en Pinda’s van de Spar.

Vandaag werd de eerste van 35 nieuwe Mercedes bussen opgeleverd. Het ging erover dat hij ZERO-emissie was - en dat we in Groningen en Drenthe daarin voorop rijden. We mochten voelen hoe ruim en comfortabel hij was. Hij rook zo nieuw. Maar de eerste reactie was vooral de kleur. GADO-geel. Duidelijk geïnspireerd door de bussen die Groningse (en Drentse) dorpen en wegen vorige eeuw kleurden. Een nieuwe generatie gaat rondrijden in GADO-geel. Dat voelt vertrouwd. En dat moet een bus zijn.

De eerste schaduw op de bovenlip van jongste zoon houdt het gezin bezig. Hij is eerder dan zijn oudere en blondere broer. Interessant hoe groei varieert. Maar het soms donzige en soms stoppelige pad naar volwassenheid is onbetwistbaar ingezet. Bij allebei. 

Tussen neus en lippen door is het genoemd, aldus de ambtenaar die ik vroeg waarom een jaartal in een concept brief vanuit het ministerie was beland. We voeren al tijden stevige gesprekken en de voor ons noodzakelijke ontwikkeling werd ernstig geperiodiseerd. Tussen “neus en lippen door”. Bij echte mannen komt daar een snor. Hier werd ie wat mij betreft gedrukt. Ik merkte dat ik er prikkelbaar van werd.

Scheer je weg. Zou een adequate reactie zijn richting ministerie. Om een nieuw concept te maken. En dan weer terug te komen. Groei is nodig. We laten ons niet beknotten, maar willen de beloften tot in de puntjes verzorgd hebben. We staan op onze strepen. Dat zit wel snor.

De satéprikker door deze dag was niet moeilijk. Van ontbijt tot diner het goede gesprek. Op werkbezoek belandde ik op campingstoelen onder een carport in Hoogezand. Ik mocht met twee inwoners in gesprek die vertelden over verduurzamingsmaatregelen en hoe ze in hapklare brokken goed advies, hulp en subsidie hadden gekregen. Trots werden dakisolatie, zonnepanelen, het hondje en de kippen getoond. Gastvrij werd om 12 uur de frituurpan aangeslingerd. De kippen en ik wisten dat goed te overleven. 

De koek was niet op. De lunch wachtte in de auto. Evenals een online overleg. Via de thee in Winsum naar een borrel in Emmen. Waar ik aanwezig was bij een debat tussen kandidaat-Europarlementariërs. Ik maakte brokjes mee. Maar het glas was minstens half vol: Ik kwam precies op tijd voor de borrel(hapjes.) Niet teveel uiteraard: want vanavond wachten thuis de pizza en een filmpje. Vet.

Nog 48 dagen, voorspelde ik aan de groep Burgermeister van het netwerk van gemeenten rond de Wunderline, dan scoort Frimpong het winnende doelpunt in München tijdens de halve finale van het EK voetbal. Stel, de Wunderline zou al wel rijden, dan zou ik die dag om 9:15 de trein kunnen pakken vanaf Scheemda. Dan was ik keurig op tijd in het stadion om dat mee te maken. Helaas rijdt hij nog niet. 

De halve finale was niet mijn stoerste voorspelling van de dag. Het ging ook meerdere malen over kampioenschappen die Nederland wel al binnen heeft. Positief: de meeste opwek van zonne-energie per inwoner. Negatief: we zijn kampioen biodiversiteitsverlies. Die laatste twee zaken kwamen samen bij de presentatie van het onderzoek naar ecologie rond zonneparken. En hoe te zorgen dat er een ecologische plus ontstaat. Oftewel: de natuur te laten verbeteren door de aanleg van zonneparken. Dat kan. Daarom werd in mijn laatste overleg ook een handreiking vastgesteld voor nieuw te ontwikkelen parken. Ik voorspel: Groningen wordt kampioen toekomstbestendige energie.

Verbaasd kijk ik bij Bunde naar de tijd die nog nodig is om de Friesenbrücke te bereiken. Vanuit Scheemda rijd ik regelmatig in een half uurtje naar Leer. Dus dat het vanaf de grens nog een half uur naar de bouwput is, verwondert. De wijsheid komt snel: het is best logisch, want de brug ligt er uit. En de andere kant van de Eems is natuurlijk een stukje omrijden. Zonder brug. Gelukkig wordt er (inmiddels) hard gewerkt aan de reparatie. 

De dag begon met een “deep dive”. Blijkbaar modern Haags voor een verdiepend gesprek. We doken in de ruimtelijke plannen met hoge ambtenaren van zes ministeries die de afstand naar Groningen overbrugd hadden. Kansen en uitdagingen van alle opgaven die een ruimtebeslag van meerdere keren de oppervlakte van de provincie vragen. We wezen op de overbruggingen tussen ministeries en onze regio die nodig zijn: immers de woonopgave vraagt ook investeringen in mobiliteit, onderwijs en zorg. En de inpassing van energie kan alleen met liefde voor het landschap, ruimte, middelen en banen. En vooral het sluiten van kloven die energiearmoede en gasellende hebben opgeleverd met de rest van het land.

Inmiddels in Papenburg. Het heeft wel wat lang geduurd voor die Friesenbrücke eindelijk gerepareerd was. Maar ja, als hij weer eenmaal in bedrijf is, is dat allemaal “water under the bridge.”

Verwondering is het begin van wijsheid, aldus Plato.
Twijfel is het begin van wijsheid, meende Descartes.
De Vreze des Heren is het begin van Wijsheid, schreef Salomo.

Ik mocht vandaag een boekje in ontvangst nemen. Het gaat over de verbetering van jeugdhulp door de inrichting van een expertteam in de tijd dat ik nog wethouder was. De verbetering begon met de verwondering bij slimme professionals over gangen van zaken, en het twijfelen over de juiste aanpak in moeilijke cases. Weten dat je niet alles (zelf) weet wordt door Socrates ook als wijsheid gezien. Eigenwijsheid brengt je vanaf het begin waar al deze wijsgeren over schreven maar tot een bepaald punt. Samenwijsheid brengt verder.

Nou, dan ben je nog wel even onderweg. Aldus mijn oudste zoon toen ik hem vertelde dat ik de Melkweg ging openen. Ik was ook nog wel even onderweg. En tijdens de bustocht met bestuurders langs het Lelylijntrace, ergens tussen Lelystad en Lemmer, na de stop in het visrestaurant op Urk, begon ik te rekenen de hoeveelste dag het was.

Mijn eerste associatie bij het openen van de Melkweg was: “En op de achtste dag opende de gedeputeerde de Melkweg”. Maar we zijn alweer wat verder. En het is niet het wonder van de Melkweg als in de onvoorstelbaar grote uitspanning van sterren en planeten, maar een 3 kilometer lange nieuwe ontsluitingsweg langs Bedum tussen de provinciale weg en FrieslandCampina, die vanaf nu heel veel vrachtverkeer om het dorp heenleidt. 

2.111.523. Dat is volgens chatGPT het aantal dagen dat verstreken is sinds het begin van de Joodse jaartelling. Stel nou dat die klopt. Dan was het op de 2.111.524e dag, dat de wethouder van het Hogeland, de technisch directeur van FrieslandCampina en de gedeputeerde van de provincie Groningen de Melkweg openden. En ze zagen dat het goed was.

Het nieuws van de dag was natuurlijk dat in Den Haag de vier onderhandelende partijen tot een akkoord zijn gekomen. Zo’n onderhandeling is geven en nemen en betekent per definitie dat er altijd zaken zijn waar mensen meer en minder blij mee zijn. Het is ook een heel voorstelbaar ritueel bij het bekendworden van een akkoord dat iedereen zijn eigen take heeft. Ik mis dit (schadeherstel/versterking), ik mis dat (realistische oplossingen stikstof en natuur). Ik vind dit geweldig (Lelylijn, Nedersaksenlijn), ik vind dat belachelijk (intrekken spreidingswet). 

Het journaille, de politiek en maatschappelijke organisaties zitten op het vinkentouw om te cherrypicken. Voor de trotse nieuwe samenwerkers voelt het dan na maanden van intensieve arbeid eerder om een teek dan om een take: het bloed wordt hen onder de nagels vandaan gehaald, en een klein beetje gif of zuur wordt in de samenwerking gestopt. Systeemschade kan het gevolg zijn.

Halverwege de dag mocht ik een half uurtje naar buiten. Er stond een ploegje te wachten om een kort filmpje rond het fietsbeleid op te nemen. Op dat moment: Voorbijrazende auto’s, brommers, aanhangers en ambulance. Parkerende busjes en technisch malheur. Mijn gebrekkige acteer- en tekstherinnerprestaties. Ik denk ook wel 20 takes. Het werd vervelend en ze klonken telkens bijna voorspelbaar hetzelfde. Ik hoop dat ze er het beste van maken.

Vandaag zat ik in de commissie. Van 10 tot 21 uur. Van Nieuwspoort via Scheemda tot in het provinciehuis. Nagenoeg de gehele tijd vergaderde ik (mono :) ) mee. Met een heel aantal vroege vogels was ik in Den Haag bij een lobbyontbijt rond de Lelylijn in een poging om die reistijd overigens nog verder te verkorten.

Tijdens de commissierondvraag ging het een aantal keer over dode vogeltjes. Eerst het trieste verhaal van weidevogels die verdronken in sloten door een te lage waterstand. Daarna de vervelende bijeffecten van windmolens. En aan het eind van de lange dag vergaderen tijdens een goed gesprek over de bouwstenen energie werd een aantal keren Joop den Uyl gequote en aangehaald. Dat leidde bij mij aan het eind van een lange dag tot de gedachte aan een andere De Uil. Het werd tijd om de ogen dicht te doen en de snaveltjes toe.

Ik was het laatste deel van vandaag bij een bijeenkomst over ‘smart mobility’. Dat was wel slim. Zo was er de man die de OV-fiets bedacht om ons deel te maken van deel-oplossingen. Of eigenlijk een hele oplossing voor wat nu geen deel-problemen meer zijn. Het eerste of laatste deel van een reis kan tegenwoordig met een deelfiets afgelegd worden en daarmee komen veel meer bestemmingen binnen OV-bereik. Het autogebruik is afgenomen en daarmee een deel van de drukte en de uitstoot.

Het had de Koning behaagd om hem vanwege de ontzettend grote landelijke impact van de OV-fiets de titel Officier in de orde van Oranje Nassau toe te delen. Dat vond ik ook wel slim van de Majesteit. Die ook zo slim was om met zijn vrouw deel te worden van de Groninger warmte vandaag. Geluk vermenigvuldig je door te delen, zegt de tegeltjeswijsheid. Dat geldt dus zowel voor Groningen als voor fietsen.

We zijn afgelopen week de hort op geweest. Na alle kilometers voor het werk, was het wel mooi om ook privé even wat afstand te nemen. Hier en daar wat horeca. We eindigden een weekendje vooral horizontaal in onze eigen hortus. Alhoewel ook gehurkt rond de moestuin en verticaal achter de hark, schoffel en grasmaaier.

De hoorbare hoorn van de wekker op maandagochtend is dan nog net geen horror. Maar zo snel ik weer wakker ben, besef ik mij hoe gezegend ik ben dát ik op kan en mag staan. En dat er weer een dag en week vol mooie uitdagingen wachten.

En hoewel het starten met wat horten en stoten gaat, fysiek, logistiek, digitaal en softwarematig… (ja, echt). Vanaf 8 uur paraat en fris en in volle vaart verder voor Groningen.

Ik werd gecorrigeerd. Terecht. Ik mocht een welkomstwoord verzorgen bij een bijeenkomst over de lessen en de opvolging van de innovatiemissies van de afgelopen jaren naar Scandinavië en Duitsland. Ik sprak de wens uit dat de missies niet enkel een leuk schoolreisje zouden zijn, maar een echte missie: doelgericht, met zichtbaar en duurzaam effect. In de discussie later sprak een vertegenwoordiger van het Noorderpoort hoe belangrijk de vorige missies voor de ontwikkeling van het onderwijs(aanbod) waren. De ontmoetingen onderling en in het buitenland hadden nieuwe verbindingen, uitwisselingen en zelfs onderwijsaanbod opgeleverd. Dus: een eventuele toekomstige reis moet ook weer een missie zijn. Een versterking van internationale samenwerking. En een onderneming. En een schoolreis.

Al op tijd stond ik paraat. Ik werd op tijd in het nieuwe “Aan de Parade” in Den Bosch verwacht. Als politicus heb ik het nodige theater meegemaakt. Vandaag was ik er voor serieuze zaken: de aandeelhoudersvergadering van Enexis. Waar we onder andere de warmtestrategie vaststelden.

Daarna door naar Den Haag. Want er wachtten overleggen met de bewindspersonen van I&W. Eerst aan de Landelijke Fietstafel over het ijzeren ros, ons paradepaardje. Vervolgens door over waterkwaliteit, dat dat allerminst is. We paraderen zo de penarie in.

Een aparte dag. Van ‘s-Hertogenbosch, via ‘s-Gravenhage, naar ‘s-Cheemda. Ons paradijs.

Het Statenlid viel bijna met spreekgestoelte en al achterover. Hij probeerde de hoogte van de installatie aan te passen op zijn gestalte. Een pas op het daartoe geëigende pedaaltje gaf niet het gewenste resultaat. Hij werd hoorbaar aangemoedigd door omzitters om toch wat steviger aan de installatie te trekken. “Roppen,” werd geroepen. Goed Gronings voor scheuren/trekken. Hij bleek daarvoor te porren, met als gevolg dat de kracht die hij in de kathederkop stak hem rap ruggelings terugwierp. 

Soms moet je hard aan zaken roppen voordat je effect ziet. Langdurig gescheur en getrek had vandaag zichtbaar effect: de Lelylijn is door het Europarlement op de zogeheten Ten-T-lijst (Europese netwerkkaart) gezet! Dat betekent dat Nederland gevraagd wordt om de lijn uiterlijk in 2050 te realiseren. Met dank aan en voor een Sterk Noord-Nederland. En nu zullen we verder reppen dat dat rapper moet. Sterk blijven staan, en roppen!

De eerste stapjes. Een moment in een mensenleven dat we koesteren en proberen vast te leggen. Het begin van een nieuwe fase. Een nieuwe wereld die betreden en verkend wordt. Wat wonderlijk is, omdat zovele generaties diezelfde wereld al ontdekten. Lopen is zo gewoon. Staat aan de basis van bijna alle vervoersbewegingen. Te voet naar school, een boodschap in de winkel, een wandeling naar de bushalte of tijdens de lunch. Zo gewoon dat we nooit bedachten er specifiek beleid op te maken.

Met deze loopagenda staan we op. We laten het kruipen achter ons, en wandelen met de kin omhoog en de borst vooruit de provincie in. Als eerste in Nederland komen we met voetgangersbeleid inclusief budget.

We struikelen en strompelen misschien in het begin. Het is en blijft een leerproces. Weinigen rennen vanuit de wieg de wereld in. We gaan stimuleren, knelpunten in beeld brengen en netwerken bouwen.

We komen obstakels en anderen tegen.  Klampen ons af en toe vast en richten onze ogen graag op wat ons bekend en lief is. Samen met onze inwoners, maatschappelijke organisaties en gemeenten gaan we proberen ons te ontwikkelen. We willen samen opwandelen. 

In steeds rechtere lijnen naar het doel toe. Een samenleving en een ruimtelijke ordening die (ook) ingericht is op lopen. Voor gezondheid, voor genieten, voor geluk. De voetganger. Functioneel en recreatief. 

Samen gaan we stappen zetten…

*   vandaag stemde GS in met de loopagenda. Dit is het voorwoord dat ik daarvoor schreef. Lees de loopagenda hier. 

“En wie niet springt, die is een Fries,” klonk het zaterdag in de 88e minuut. Ik maakte voor de zekerheid maar een sprongetje omdat ik niet zeker wist of juridisch of moreel viel uit te sluiten dat deze verklaring bindend was. Het zal je toch maar gebeuren dat je ineens Fries bent of ervoor aangezien wordt. Dit gebeurde tijdens een mooie wedstrijd tegen een club uit Leeuwarden die om voor mij begrijpelijke en onbegrijpelijke redenen zichzelf Anti-Fries noemt. Ze sprongen niet mee. 

In de Noordelijke Samenwerking kon het vroeger vriezen en dooien. Allerminst onderkoeld is echter de relatie met mijn Drentse en Friese mobiliteitscollega’s. Mijn laatste telefoontje aan het eind van de dag was met laatstgenoemde. Hartstochtelijk Cambuur-fan. Het was een van de leukste en warmste. We springen samen voor het Noorden.

De tijd schaft niet. Dat zou de vertaling zijn van een Fries spreekwoord, waarin ik eerst andere inschattingen had bij het woord “skoft”. Ik kende het spreekwoord niet. Maar blijkbaar is ook in Friesland opgevallen dat de tijd niet stil staat: waarschijnlijk waren ze in Groningen. Wie hier kift vermoedt, dat klopt. Ik ben alvast een beetje aan het oefenen: morgen ga ik naar FC Groningen - Cambuur.

Het spreekwoord kwam over tafel op de dag waarop na 60 jaar de gaswinning werd afgeschaft. Het is een voor Nederland historisch moment, vertelde ik aan een delegatie uit Stuttgart die onze waterstofinnovaties bezocht. Stoppen met gaswinning? Energietransitie? Wir schaffen das!

De tijd schaft niet. Wij gelukkig wel. Een feestdag en weekend. De pot schaft pizza vanavond.

Dit Franse leenwoord is (volgens het chronologisch woordenboek) dit jaar exact 400 jaar geleden voor het eerst in onze taal aangetroffen. Het betekent “verstopping”. De eerste paar eeuwen werd het vooral gebruikt in de medische sfeer in bloedbanen, de afgelopen decennia kreeg het betekenis in het (data)verkeer.

Als ik het woord tegenwoordig hoor gaat het eigenlijk alleen maar over elektriciteit. Ons net is vol. En dat is een probleem voor wie stroom wil leveren of afnemen. En steeds meer mensen gaan er mee te maken krijgen. De netbeheerders, de rijksoverheid en ook wij werken er hard aan, maar dit gaat een tijd duren. Het vraagt namelijk veel extra infra. En dat willen wij ook nog eens ondergronds. Het mooie nieuws van vandaag - een dag die voor mij toch al agendacongestie kende van alle (energie)overleggen - is dat ook de ACM - die over de regels gaat - met een pakket komt om te versnellen. 

Congestie vraagt daarnaast ook alternatieven voor elektriciteit - denk aan warmtenetten, groen gas en waterstof. Het vraagt verduurzaming en slimmer gepland gebruik door ons allemaal. (Want ook hier speelt verspitsing —> zie 19-01). 

Ik stel voor dat we het woord snel weer aan de Fransen teruggeven.
 

Met team Water op pad langs de Drentsche Aa. Hier werken we aan de berging van ruim 4 miljoen kuub water - voor als het écht nodig is.

Er was eens een gaskraan in Groningen
Die moest dicht want hij sloopte de woningen
Na wat gemor in de Eerste Kamer
Viel daar ook definitief de hamer
Nu dweilen, herstellen en nog zo wat dingen*

*versterkingsoperatie van 27k woningen afronden, schadeherstel milder, makkelijker, menselijker, compensatie voor geleden schade (fysiek en mentaal), wegnemen van verschillen,  langjarige investeringen in sociaal-economische situatie om (ten minste) op hetzelfde niveau als rest van NL te komen, aanleggen randvoorwaardelijke infrastructuur (in ieder geval: Nedersaksenlijn, Lelylijn, bestaand spoor verbeteren, vaarweg Lemmer-Delfzijl, N33 verdubbelen).

“Het komt altijd goed, soms duurt ‘t iets langer”. Ik weet niet hoe vaak ik dit al hoopvol heb uitgesproken. In politiek bestuur wordt regelmatig de lange adem gevraagd. Ingewikkelde procedures, onverwachte wendingen. Als het resultaat er naar is, worden ze geduld.

In de mobiliteitsportefeuille zitten een aantal projecten die waarschijnlijk pas gerealiseerd worden als de opvolger van mijn opvolger zich in spoeddebatten verbaast over de keuzes van mij en mijn voorgangers. Ze vragen geduld. Daar heb ik weinig problemen mee. Als ze maar gerealiseerd worden.

Kortetermijngeduld is meer mijn valkuil. Zo ook vandaag: vervelende verkeerslichten, haperende hybridevergaderingen. Stokpaardjes nemen geen horden, hoor ik mezelf denken, terwijl ik de tien voorbij tel.

Heel veel gezegden zijn ontzettend cryptisch, of metaforisch: over verdronken kalveren, over gloeiende kolen. En sommigen zijn gewoon letterlijk, zodat ook hen die meer dan een half woord nodig hebben het leren: geduld is een schone zaak.

De Lelylijn is een koopje. Die titel staat boven een interview dat ik gaf aan het blad Binnenlands Bestuur. Ik heb de kopij geaccordeerd. Want ik heb het inderdaad gezegd. Ik vind het ook, afgezet tegen de ontwikkeling en de kansen die het oplevert. Een stevige stelling op zijn tijd wil wel eens wat in beweging zetten. De journalist kopte hem in. En tot op heden zijn de reacties positief. En mochten er negatieve komen? Dan zijn dat mooie aanleidingen voor een kopje koffie over de toekomst van Groningen. Dus die neem ik op de koop toe.

Het verhaal van vandaag zou een direct vervolg kunnen zijn op gisteren. Vandaag zette ik 'm ook op. Een helm. Een bouwhelm in dit geval. Ik krijg soms de instructie om persoonlijke beschermingsmiddelen aan te doen. Tot op heden niet voor moeilijke gesprekken. Maar af en toe mag ik een bouwplaats op. Niet om te bouwen, hoezeer ik ook van klussen houd. Dat hoge spannende station heb ik nog niet bereikt.

De eerste keer dat ik helm, veiligheidsschoenen en reflecterende werkjas aandeed, was dat omdat ik als starthandeling een heimachine in werking mocht zetten. Met een afstandbediening. Op 20 meter afstand. Veiligheid en voorbeeld boven alles.

Vandaag stond ik met een hele serie vertegenwoordigers van gemeenten, netbeheerders en bouwers met beschermende kleding op een egale scherpzandvlakte. Een spade in de aanslag. Voor een feestje. Want de start bouw van het nieuwe hoogspanningsstation in Zuid-Groningen mag gevierd worden. Hoog niveau werk. Een spannende onderneming. Een volgend station in de energietransitie. Dat er maar vele mogen volgen!

Vandaag kwam het bericht naar buiten over de aantallen verkeersslachtoffers van vorig jaar. 36 maal onnoemelijk leed voor veel-te-veel mensen. Naast de overledenen zijn daarnaast nog veel meer die als gevolg van een ongeluk blijvende (hersen)schade opliepen. We streven naar 0 verkeersslachtoffers. Dat moet het doel zijn. Hoe onhaalbaar het ook lijkt. Daarvoor worden fysieke ingrepen gedaan rond wegen en kruisingen, worden onveilige situaties aangepakt. En proberen we veilig gedrag te bevorderen.

Ik heb mijn zwager nooit gekend. Hij overleed 30 jaar geleden; lang voordat ik mijn vrouw leerde kennen. Als gevolg van een ongeluk. Een helm had zijn kansen een stuk groter gemaakt. Vandaag hebben we een actie gestart om het gebruik van fietshelmen te bevorderen. We kunnen er 1600 aanbieden met 25 euro korting bij fietsenwinkels door de hele provincie. (Zie daarvoor fietshelmgroningen.nl) Zet hem op!

Ik ga over alle dingen die met “vis” beginnen, aldus het DB-lid van Waterschap Noorderzijlvest tijdens het bezoek dat we als college brachten. Vismigratie, visliften, vistrappen. Collega Emmens vulde “visagie” aan. En zelf bedacht ik “visie” nadat hij de rationale achter alle invisteringen voor de biodiversiteit toelichtte.

Op de bovenste etage van de apenrots praatten de bestuurders van de Gasunie ons als college bij over hun bezigheden. De grote opgaven werden visueel gemaakt. En ons werd gewaarschuwd dat Nederland wellicht achter het net zou vissen als het over de infrastructuur gaat. Want wie slaapt vangt geen vis, en soms moet er boter bij.

Vanavond sta ik vis-a-vis leden van de ChristenUnie in Mussel. Als een vis in het water…

Een ratelend geluid deed besluiten toch eerst maar even bevriende professionele hulp in te schakelen, hoewel de motor keurig draaide, en daar niets mis leek. Nadat de monteur provisorisch de kachel had gerepareerd die de oorzaak van het ritmische getik bleek te zijn, adviseerde hij ook om de olie bij te vullen - voordat we écht problemen zouden krijgen.

Terwijl ik daar ‘s avonds mee bezig was, moest ik terugdenken aan het gesprek tijdens mijn portefeuilleoverleg. Ik leerde over de mogelijkheid van waterstofverbrandingsmotoren in treinen.
En de voors en de tegens. Wel zero-emissie wat betreft CO2, nèt niet helemaal qua stikstof en andere kleine deeltjes. En… ook daar zal af en toe iemand de olie bij moeten vullen om ratelende geluiden te voorkomen.

Slimme en groene mobiliteit als carrière. 15 zij-instromers ontvingen daartoe vandaag hun certificaat na een intensief traject van studie en stage. Een deel van hen was door werkgevers ook al afgeroomd voordat ze waren uitgestroomd: ze kregen eerder een contract dan een certificaat. Ze hebben geleerd hoe hun eigen talenten en de nieuw opgedane kennis in te zetten om de bereikbaarheid van de toekomst nu al vorm te geven. Dat komt goed van pas, bedacht ik mij tijdens hun presentaties. 

De uren ervoor had ik mogen besteden aan haperende bouw, netten en wegen. Waar de doorstroming hapert. Deze cursisten wacht daarom veel belangrijk werk en daarmee een stralende toekomst. In de stromende zon.

Nadat ik de kids met mijn Golf had afgeleverd bij bushalte en school, startte mijn dag met een online overleg waarin de voorzitter ineens over een brainwave begon. Ik vroeg me af of en hoe dit naar hem gehersengolfd was. Want precies datzelfde niet-alledaagse woord had ik zelf kort daarvoor naar een andere collega geappt.

Verkeer en vervoer was het centrale thema van vandaag in woord en in daad. Met 6 verschillende vergaderlocaties (inclusief een achterbank) bewoog ik mij door Groningen en Drenthe. De dag golfde op en neer, kabbelend, en hier en daar professioneel kibbelend.

Het begin sloeg in, met een aangrijpende clip over verkeersveiligheid. Het einde greep aan met een gesprek over de impact op omwonenden van licht- en geluidsgolven van windturbines. (On)hoorbaar. (On)zichtbaar. (On)aanvaardbaar.

Vandaag werd de tijd stilgezet voor een spoeddebat. Het nieuws vanuit de Eerste Kamer waar ik gisteren over schreef stak bij een groot aantal Groningers en Statenleden. De SP riep via een motie op tot een politieke staking. Het vuur werd hoog opgestookt. De staken, hooivorken en toortsen werden politiek tevoorschijn getoverd.

Ik heb helemaal geen tijd en zin om te staken, was mijn eerste gedachte, kijkend naar mijn agenda de komende dagen met veel en waardevolle bijeenkomsten waar ik graag mijn tijd in wil steken. Ik raakte ook enigszins bezorgd dat de Staten zouden gaan staken voordat er tijd in bespreking van ons voorstel over de Spoorzone zou zijn gestoken. 

De stemmen over de motie staakten niet en waren helder. Verworpen. Dus we gaan eerst langs reguliere wegen verder met ons werk voor Groningen. Uitstekend.

In de basis is het zo’n positieve samenstelling: levering en zekerheid. Vaak gaat het om energie. We zijn in Nederland zo goed als zeker dat er altijd water, stroom en gas onze huizen en bedrijven binnen stroomt. Netbeheerders pronken met veel negens voor en achter de komma. 

Maar zeker In Groningen ligt het begrip zwaar op de lever. Jarenlang is het als excuus gebruikt voor winstmaximalisatie en inwonersminimalisatie bij de gaswinning. Leveringszekerheid als beweegreden om vooral veel gas te blijven winnen. De aankondiging van het stoppen van de gaswinning leverde enige zekerheid van de vermindering van leed. De parlementaire enquete voelde als een zekere gerechtigheid. 

Maar die parlementaire enquete is inmiddels al een jaar oud, en de kabinetsreactie ook al bijna. Zo ver gaat de actieve herinnering van sommige Eerste Kamerleden niet, wordt weer pijnlijk duidelijk. Als het gisteren was gebeurd had ik het voor een hele slechte 1-aprilgrap gehouden. Helaas. De Haagse leveringszekerheid van deuken in het vertrouwen zou wel een stukje minder mogen.
 

De provincie is fier aandeelhouder van Enexis en een aantal aanverwante organisaties. In die rol van aandeelhouder vergaderde ik deze Witte Donderdag vanuit huis. Het kwam in vieren: twee vooroverleggen en twee aandeelshoudersoverleggen. Iets na vieren eindigde de laatste van deze vergaderingen al, waardoor ik ook thuis bij kon dragen aan het avondmaal voor ons - eh - vijven.

Pasen staat voor de deur. Het feest waarop ik vier - en met mij vele andere Christenen - dat de Here Jezus is opgestaan uit de dood, om daarmee Gods reddingsplan voor de wereld en de mensheid te vervullen. Vorig jaar is mijn vrouw op dat getuigenis tijdens het Paasfeest gedoopt. Pasen is ook het feest waarop zij en ik voor het eerst met elkaar in contact kwamen. Wij hebben dus veel te vieren. Dat wens ik u ook toe.

Het kon niet uitblijven. Tijdens het informele overleg - waar overigens gewoon afspraken gemaakt en vastgelegd werden - benoemde iemand dat we ons in een benen-op-tafel-omstandigheid bevonden. Ik moet tegenwoordig aanpoten om alle zogeheten BOT-sessies af te kunnen lopen. Iedereen gaat aan de loop met dit ultieme jargon. Vandaag had ik er 3. De eerste was in de auto. Waar überhaupt geen tafel was om willekeurig welk been op te leggen. Tijdens de laatste sessie bevond ik mij ook online. In mijn eigen woonkamer. Daar ben ik vaker bezig kinderen te manen de voeten van tafel te halen dan ze er zelf met gespreksgenoten op te leggen. 

In al die jaren heb ik nog geen benen hoger dan heupen zien verschijnen tijdens deze vrijblijvende, informele, meningsvormende en/of opiniërende overleggen. Wat overigens ook hele gepaste termen voor deze oplopen zijn. Daarvoor staan de vergadertafels ook vaak veel te hoog op de poten vermoed ik. Ik vrees wel dat een volgende keer dat iemand over BOT-sessies begint, ik een keer de benen neem en weg been.

Ik heb me voorgenomen in deze periode zelf ook mijn auto niet nodeloos de stad in te sturen. Dus vanochtend vol goede moed op de trein gestapt en binnen no-time en een best wel fijne wandeling keurig op tijd op kantoor.

Vanmiddag kreeg ik de volledige beleving hoe het OV soms ook kan zijn. Nota bene op de dag dat hele mooie waarderingscijfers voor trein en bus naar buiten kwamen. 

Ik schrijf dit staande bij de bushalte op Station Europapa(rk). Met een stuk of honderd anderen. Naast een bushokje met Hamsterééééén. Een knalgroene Groningen Bereikbaarsjaal om de nek. Wachtend op een bus die me naar Zuidbroek moet gaan brengen. 

Ik moet eerlijk zeggen dat mijn eigen treinvervangend vervoer toch ook wel weer aantrekkelijk lijkt. Deze periode zou even doorbijten worden. Heb ik in heel wat microfoons verkondigd. Dus dat gaan we doen.

Jongste kind was vanmiddag aan het grasmaaien, toen ik vanaf mijn thuiswerkplek een bijzonder geluid waarnam. Een vlotte blik leerde dat kind okay was, en grasmaaier intact. Mijn eerste ingeving was “een kabel.” Maar dat zou bijzonder zijn. Onze grasmaaier is er een op accu. Het is echter een terugkerend fenomeen in de Hamsterfamilieapp dat er een foto van een doorgezaagde, doorgeknipte of doorgegrasmaaide kabel verschijnt. Het overkomt ons (en vooral de mannen) allemaal. Te vaak. Inmiddels dragen we het met enige trots onderling maar uit als iets dat je bij de familie doet horen. Het is maar een dun lijntje tussen handig en onhandig. Regelmatig is dat een kabel.

Vanwege de werkzaamheden aan de Ring - die dankzij uw en onze inspanning en voorbereiding overigens de hele dag online bleek te blijven - had ik besloten de volledige dag thuis te vergaderen. Maar de verbinding in Teams leverde blokkerig beeld, haperingen en andere uitval. Kloet’n in’t internet. Of het samenhangt weet ik niet, maar ook de provinciale website en netwerk kende vandaag storingen. Het is maar een dun lijntje tussen handig en onthand. Regelmatig is dat een kabel.

De zuidelijke ring wordt nu gedicht
Onafgebroken wordt er doorgewerkt
Want 2 september komt al snel in zicht
Dan is de weg verdiept, verfraaid, versterkt

Maar voordat dat moment gekomen is
Moet reisgedrag echt worden aangepast
Een operatie - en het mag niet mis
Want anders staat de stad in gridlock vast

Oh, eigenwijze automobilist
Die zinloos uren in de file lijdt
Terwijl je eigenlijk wel beter wist
En stilstaand hulpdienst’ in de wielen rijdt

Kom, help jezelf, de zorg, beweeg maar mee
Werk thuis, loop, fiets, mijd spits, pak het OV!

Zonneparken leveren spanning op. Dat is de bedoeling. Electriciteit opwekken. In de stroom van gesprekken vandaag kwam ook de spanning aan bod die ze ruimtelijk af en toe opleveren. Collega Schmaal en ik voeren in ontspannen sfeer een serie gesprekken met gemeenten over de inspanning voor goede inpassing in ons mooie landschap. Daarnaast vandaag met een RUG-onderzoeker die de spanning van positief en negatief effect van zonneweiden op de biodiversiteit onderzoekt.

In twee bijeenkomsten rond de Ring Zuid heerste ook een verwachtingsvolle spanning. Er is ontzettend veel tijd en aandacht in de voorbereiding van de operatie gestoken. Complimenten en dank. Het wordt spannend en even doorbijten. Maar we weten: Er schijnt licht aan het einde van de verdiepte ligging!

Pardon. Dit is het minst smaakvolle woord van de werkdag tot op heden. Er zijn in het klimaatakkoord afspraken gemaakt over vermindering van broeikasgassen. Niet alleen voor CO2, ook voor bijvoorbeeld lachgas en methaan (CH4). Alle sectoren dragen bij, en ook voor het klimaat wordt naar de landbouw gekeken. Want naast veel CO2-vastlegging in grassen en gewassen - wat heel positief is - wordt er door dieren helaas ook het nodige uitgestoten. Letterlijk. Door flatulent vee. Naast melk en mest leveren de magen van koeien ook het nodige methaan op. Om de planeet te koelen moeten we daarom ook de koeienscheten verminderen. Het meest simpel is dat door minder dieren te houden. Maar we proberen ook creatief te kijken. Bijvoorbeeld met voer- en stalaanpassingen. Want ook de Groningse koeien moeten van het gas af. In beleidstermen: werken aan het verminderen van CH4-pensfermentatie.

Tot in de puntjes. Op de i. En de j. En zonodig op de ü. Zo worden mijn bestuurlijke overleggen voorbereid. Deze “BO’s”  zijn nooit een vrije kür, maar strak geregisseerd. Regelmatig vinden er daarom ook vooroverleggen plaats. Die uiteraard ook weer voorbereid worden. Morgen spreek ik een buurgedeputeerde. We moeten het regionaal vooroverleg van maandag, voor het BO met minister Jetten volgende week woensdag, voorbespreken. De afgelopen dagen was er contact met een Groningse wethouder en een Friese burgemeester. De minister belde gisteren zelf ook al even om te kijken hoe de vlag er überhaupt bij hangt. Dat voordat ik met een groep van zijn hoge ambtenaren mocht (voor)overleggen. Dit doen we om te zorgen dat de formele vergadering geen (onbedoelde) verrassingen kent, uit respect en voor het beste resultaat.

Had ik al verteld dat het BO volgende week woensdag een informatief karakter kent en voorbereidend is voor besluitvorming hopelijk ergens dit najaar? Gelukkig ben ik altijd in voor overleg. Dat gebeurt niet voor de bühne.

Mand! Klinkt het af en toe als ik weer teveel wollige tekst nodig heb om iets toe te lichten. Het is een verwijzing naar een filmpje van een antiek-liefhebber die probeerde een stuk Delfts blauw te presenteren en door de interviewer uitgedaagd werd het steeds korter te doen en uiteindelijk enkel nog “Mand” uitriep.

Vandaag ging het ook over een mand. Een mand vol problemen. Een samenraapsel van zaken die afzonderlijk ingewikkeld op te lossen bleken. Omdat in losse gevallen telkens 1 partij (het grootste deel van) de rekening moest betalen. In een totaalbeeld met plussen en minnen zou het wel tot overeenstemming kunnen leiden. Het onderzoeken waard. Afgewogen in een totaalpakket zijn zaken makkelijker te dragen. Dat kan korter: Mand.

Ik ben nog lang niet jarig. Dat was ik namelijk begin vorige week. Wij zijn ook nog lang niet jarig als we niet snel met de wateropgaven aan de gang gaan. Vandaag sprak ik op uitnodiging van I&W en de Deltacommissaris informeel over de opgaven rondom waterveiligheid, zoetwaterbeschikbaarheid en waterkwaliteit. Over verbinding en urgentie. Vooral in de samenhang met vele andere ook belangrijke zaken die aandacht, tijd, geld en ruimte vragen. Ik denk dat veel mensen onderschatten hoezeer water de komende jaren impact kan en gaat hebben op de ruimtelijke ordening en economie. 

Vandaag is het een jaar geleden dat de verkiezingen voor Provinciale Staten en de Waterschappen waren. De samenstellingen van de besturen zijn gewijzigd. De opgaven zijn niet minder geworden. Het klimaat verandert. Binnen en buiten. Dat geeft urgentie. Voor je het weet is er weer een jaar voorbij.

Ik heb geen loopbaan, maar zittend werk. 14 uur zitten op een dag met slechts een enkele beweging tussen vergaderzalen en vervoer is niet ongebruikelijk. Dus als het even kan pak ik trappen mee als ik een keer tussen twee bijeenkomsten van locatie mag wisselen. Vandaag is daarvoor een goede dag. Het provinciehuis (eerste verdieping), het gemeentehuis van Groningen (tweede verdieping) en Groningen Bereikbaar (derde verdieping) hadden mij al de nodige traptreden opgeleverd. Vanavond kon ik mijn lol helemaal op. Tijdens de opening van de eerste zero-emissie mouterij ter wereld. In de Eemshaven, logischerwijs. 

Een prachtig voorbeeld hoe de lopende banden in onze provincie ook bijdragen aan een langere leefbare looptijd voor onze aarde. Tijdens de rondleiding die volgde op de officiële opening waar ik mocht optreden werden de gasten eerst naar de tiende verdieping gebracht met de lift. Vervolgens mochten we zeker 20 trappen aflopen langs verschillende haltes van het inmiddels emissievrije moutproces. Ik hoop nog veel van dit soort interessante voorbeelden te mogen betreden tijdens mijn, eh, werkzame leven.
 

Mijn passen passen niet meer. Mijn telefoonhoesje is vol. De laatste aanwinst is eentje van de lokale bakker. En als goed opgevoede Nederlander spaar ik uiteraard punten, daar waar mogelijk. Ik heb de nodige passen inmiddels in een app kunnen verzamelen, maar bijvoorbeeld mijn toegangspas voor het provinciehuis, de bieb-pas en mijn Oldambt-pas passen daar niet in.

Ik hoorde opnieuw het verhaal van een inwoner van onze provincie met een licht verstandelijke beperking die voor alle vervoersmiddelen en -ondersteuning inmiddels 7 passen had verzameld. Het is al te veel als het er 3 of 4 zouden zijn, laat staan 7.

Vandaag sprak ik samen met mijn medebestuursleden van het OV-bureau met het bestuur van Publiek Vervoer (verantwoordelijk voor o.a. het wmo- en leerlingenvervoer) om stappen te verkennen om mobiliteit voor onze inwoners zorgelozer te maken. Want een passende oplossing laten passeren, daar passen we voor.

Schaapachtig keek een jonge Hamster mij aan toen ik hem confronteerde met een legere snoepdoos dan waar toestemming voor verkregen was. Dit keer geen bolle wangen (zie 17-01: “kiespijn”) daarvoor was ik waarschijnlijk te laat. Maar wel een bekende blik, in het bijzonder vandaag. Als vader ben ik inmiddels redelijk door de wol geverfd. Als herder wat minder. Dat bleek tijdens een teambuildingsactiviteit als afsluiting van onze heisessie.

Er gaan veel makke schapen in een hok. Ze in dat hok te krijgen bleek - ook als team - geen sinecure. Gelukkig ging het de afgelopen twee dagen ook over onze reguliere onderwerpen en hebben wij andere deskundigheid dan schapen alleen, want puur als herders krijgen we ze niet op het droge vrees ik.

We hebben een heisessie als college. Eerst in Delfzijl en daarna hartje Appingedam. Weinig hei. Veel sessie. Ik merkte vanochtend tijdens ons werkbezoek aan Chemport dat mijn scheikundige kennis behoorlijk is weggezakt sinds ik het Ubbo Emmius verliet. De “simpele” electrolysereactie van 2 H20 (water) naar 2H2 (waterstof) en O2 (zuurstof) lukt nog wel. De vorming van aromatische verbindingen door het verwerken van oude autobanden ging mij mijn pet iets te boven. Ik kon me de term vaag nog herinneren. Vanmiddag kwam ook de scheikunde verder aan bod met het gesprek over elektronen en moleculen in onze energievoorziening.

De dag kwam helemaal mooi rond door de heerlijke Appingedamse verbindingen van ingrediënten die heerlijke aroma’s opleverden. Overigens legde ik de verbinding niet automatisch, maar aromaverbindingen zijn blijkbaar wat anders dan aromatische verbindingen. Het wordt tijd voor een opfriscursus scheikunde.

Ik weet niet of u het wist, maar Groningen ligt aan het IJsselmeer. Niet geografisch, maar aan de tap. Via onder andere Lemmer, het Prinses Margrietkanaal en een aantal meren komt het bij Gaarkeuken in onze provincie aan, waar het zonodig nog wordt doorgepompt richting Westerwolde en de Veenkoloniën, om daar de watergangen te voeden.

Vandaag Bestuurlijk-platformde ik met ongeveer 30 anderen over, in en aan het IJsselmeergebied. In Lelystad ondertekenden we een samenwerking voor de komende jaren, om te zorgen dat we alle belangen goed blijven zoeken en afwegen. Het Groninger belang is vooral: een buffer met voldoende zoetwater, voor mens, natuur en agrarische en industriële ondernemers.  
Het is daarom ook in Groningen zaak om alles aan het IJsselmeer - ons blauwe hart - te laten kloppen.

De zuidelijke ringweg nadert zijn voltooiing. Straks “nog even” vijf maanden de auto laten staan (zeker in de spits!) en we toeren door de verdiepte ligging, met grond boven ons. 

We zitten in het bovengronds verzet. Ons prachtige Groninger landschap is waardevol. Ruimte is schaars. De noodzakelijke energietransitie en -zekerheid doet daar een stevig beroep op. We willen de installaties zo mooi als mogelijk ingepast of nog beter, als het kan ondergronds. Voor windmolens is dat natuurlijk wat ingewikkeld, dus die willen we nu maximaal 20 meter hoog op land. Voor kabels en (hoogspannings)leidingen is dat wel deels een optie. Ons electriciteitsnet vraagt snel uitbreiding en verbetering. Daarom vandaag met Tennet en het ministerie van EZK in gesprek hoe we dit mogelijk maken. Grondig.

Woensdagen zijn dagen voor Provinciale Staten, commissies en wandelgangen. Daarin ging het - net als de hele afgelopen week - over het prachtige Groninger (export)product: de eierbal. Dit nadat we als GS besloten op basis van ons economisch beleid subsidie toe te zeggen aan een bedrijf dat er nu veel meer kan gaan maken. Het is een onderwerp dat tot de verbeelding spreekt en iedereen heeft er meteen een mening over. Tot het volgende onderwerp zich aandient. Bijvoorbeeld de wolf, of de prijs van [vul hier iets willekeurigs in]. Ook kernenergie is zo’n eierbal.

Vanochtend begon voor mij al vroeg met een optreden op Radio Noord. Dit naar aanleiding van een motie in de Tweede Kamer over meer kerncentrales. Meteen bedacht RTV Noord dat het slim was om dit aan de Eemshaven te koppelen, met meer en minder enthousiaste en/of genuanceerde reacties van regionale politici tot gevolg. Het is niet zo maar een eierbal, het is een hete eierbal. Die blijft nog wel een tijdje nagloeien.

Dinsdagen zijn collegedagen. Niet alleen bij de provincie Groningen, maar in nagenoeg alle gemeenten en provincies. Burgemeesters en wethouders; commissarissen van de Koning en gedeputeerden komen samen om besluiten te nemen. Wij doen dat regelmatig op locatie. Vandaag sloten we onze ronde langs B&W’s af in Stadskanaal, dus terug naar waar ‘t voor mij begon. Dat begin werd nog scherper benadrukt. Door efficiënt vergaderen ontstond zowaar ruimte om koffie en herinneringen op te halen bij de man die mij een kwart eeuw geleden uitnodigde voor de politiek en mijn eerste fractievergadering (die overigens ook nagenoeg altijd op dinsdag zijn.) Jitze bedankt.

En oh ja, dat het bijna dagelijks over een Begun gaat. Al dan niet Nij. Dat zal geen verrassing zijn.

Maandagen zijn dagen die vooral in het teken staan van interne overleggen. Mijn agendaoverleg om de week planningstechnisch door te nemen en soms een beetje vooruit te kijken. Mijn portefeuilleoverleg (PO) waarin elke week de lopende zaken worden besproken, besloten of voorbereid voor bespreking in GS. En het fenomeen, dat PBO genoemd wordt. 

Het format bestaat uit bestuurders (2 of 3), die in sneltreinvaart (5 tot 20 minuten) bijgepraat worden of (voor)besluiten nemen op onderwerpen die meerdere portefeuilles raken. In een doorlopende online vergadering waarin bestuurders en ambtenaren in- en afhaken voor hun onderwerpen. In 1,5 uur tijd had ik vanochtend 5 overleggen, collega Emmens zelfs 8, in 4 zaten we samen.

En eerlijk gezegd is de afkorting voor deze besluitenfabriek mij na 2 jaren nog steeds niet helemaal helder. Ik vermoed een samenstelling van de P van “portefeuille”, de B van “bestuurders” en de O van “overleg”, maar dan kom je niet echt tot een logische volgorde. Maar misschien is het iets veel fantasierijkers, waarbij in dit Prioritaire Besluitvormende Orgaan Praters en Beslissers Oplopen en de Province Becomes One voor Prachtige Baanbrekende Ondernemingen en Pientere Belangwekkende Oplossingen. PBO is hoe dan ook een BF.

Ik bin ‘n Knoalster. Geboren en getogen. Mor sinds een poar joar bink ’n Scheemter wordn. Huil mien leven heb’k in de pervencie woont. Mien voader proat plat Grunnigs. Mor mien moeke is ain Fraissin, kin zai ook nait helpen. Mor het et nait veul gouds doan aan mien Grunnigs. Thoes wer ABN proat. Et begroot mie wel dak et nait zo goud proaten en schrieven kin. Verstoan douk et best goud. Kin ook nait aans. Als politicus most goud luustern kin’n noar wat alle luu kwiet willen.
 
Vandoage begunt Meertmoand. Nait zo mor een moand. Meertmoand is dialectmoand. Ik vin ook huil belangriek dat de Grunniger toal en de cultuur bestoan blift. Dizze moand wordt er weer veul aandacht aan besteed. De pervencioale stoatn proaten ook (as dat kinn) plat. Doun joe ook mit?

“Wat heb je een mooi pak aan.” Ik schrok er bijna van; mijn pas schrikkelde een beetje. Ik haastte mij een volle vergaderzaal binnen, waar de programmaleider verkeersveiligheid mij zo begroette. Het is complimentendag en hij maakte er werk van. 

Complimenten uitdelen en krijgen zit niet echt in onze Groninger nait-soezen cultuur.
Bij pluimen denk ik normaal gesproken dan ook eerder aan de pluim die extreme weersvoorspellingen in beeld brengt en het uitzicht van “bijna thuis” als de pluim van de centrale in de Eemshaven weer in beeld komt. Zoals bijvoorbeeld vandaag na een overleg met de andere provincies in Utrecht. Aan beide pluimen probeer ik - ook daar - te werken: een schoorsteenloze industrie en energievoorziening, en (ook daarmee) vermindering van CO2-uitstoot en het klimaatbestendig maken van onze provincie. Ik hoop dat we daar de volgende schrikkeldag ook complimenten over krijgen.

Veen had waarde. Vroeger. In gedroogde vorm vormde de turf waardevolle grondstof. De eerste energievorm die de rest van Nederland verwarmde. Het heeft de stad veel rijkdom gebracht, maakte Gasselternijveen tot de vierde zeehaven van Nederland en heeft grote delen van onze provincie gevormd. Sociaal en economisch.

In de gebieden waar het veen niet is afgegraven ontstaat er nieuwe kans op verwaarding. Maar vooral door het veen juist zoveel als mogelijk in de grond te laten zitten. Uit de veenweidegebieden ontsnapt namelijk CO2. Dat is een natuurlijk proces. Dat kan voorkomen worden door het waterpeil omhoog te brengen. Dan blijft de CO2 “gevangen” in de grond. Door de peilverhoging wordt de grond helaas agrarisch minder goed bruikbaar, en verliest het dus waarde. In Friesland wordt een proef gedaan om te compenseren voor dat waardeverlies met verhandelbare CO2-certificaten, het steeds schaarsere goed dat industriebedrijven moeten aanschaffen om te mogen uitstoten. 

Het veenkoloniale gebied was voor mij al van onschatbare waarde, door talloze mensen en herinneringen. Veenweidegebieden krijgen nu ook de kans dat voor de toekomst voor veel andere mensen te blijven en te worden. Onbetaalbaar.

De grasmat in de Euroborg. Ons uitzicht tijdens de collegevergadering, het gesprek met Stichting FC Groningen in de Maatschappij, en tijdens de lunch. Gedurende ons hele verblijf was een medewerker bezig op een traktor om de mat te verticuteren. Het veld was zijn domein. Het territorium voor de verticutator. Dat woord is een samentrekking van “vertical cuts”. Verticaal snijden. 

Vandaag en morgen doorsnijd ik Niedersachsen tweemaal een stukje verticaal, vanwege een grensoverschrijdend waterstofcongres in Aurich. Vanavond mocht ik in een keynote het onderwerp waterstof in de energietransitie aansnijden. Morgenvroeg in een panel nog over de samenwerking, voor zover dat gras dan nog niet voor mijn voeten is weggemaaid.

In de zorg worden 7 leefgebieden onderscheiden, waarop mensen soms ondersteuning nodig hebben en kracht gevonden en versterkt kan worden. Lichamelijke en psychische gezondheid, wonen, financiën, sociale relaties, werk & activiteiten en… Zingeving. Tijdens mijn studie werd gesproken over het “Z-woord”. Het niet te vermijden onderwerp, waarvoor veel mensen zich op de filosofie werpen, terwijl de studie toch vooral een breed spectrum van geschiedenis, theorie en praktijk van de filosofie wil onderwijzen. Filosoferen is juist de kunst van het bevragen van de antwoorden, in plaats van vice versa.

De afgelopen week heb ik (deels) zinnig besteed aan het nemen van ruimte en rust op Schiermonnikoog. Tijd voor wandelen, denken, lezen en bidden. Dat levert nieuwe energie op en tegelijkertijd bevalt die rust zo goed, dat het ook nog wel even langer had mogen duren… Maar om weer wat zinnige en onzinnige zinnen te schrijven? Daar heb ik wel weer zin in!

Ik vroeg vanochtend een ondernemer in kleine windmolens tijdens een mooi informatief werkbezoek wat zijn doel was. Het eerste wat hij teruggaf was “70 gezinnen van inkomen voorzien”. Hij had natuurlijk ook heel logisch zaken over zijn bedrijfsvoering en energie kunnen prioriteren, maar zijn eerste aandacht lag bij zijn werknemers. Mooi dat hij die gezindheid heeft.

Een groot deel van de dag was ik op pad met een Tweede Kamerfractie om ze het verhaal van en voor Groningen te vertellen, in de hoop dat ze goed gezind teruggaan, met verse en scherpe ideeën over Deltaplan, Mobiliteit, Energietransitie en Toekomst. Tussen al het gezend door, was er gelukkig ook tijd om te luisteren en te spreken. Dat is wel zo gezond.

Dit blog heet Woord van de Werkdag. Werkdagen heb ik komende week niet. Ik ga gezinnen. Fijne voorjaarsvakantie!

Ik ben vandaag moeder genoemd. Dat gebeurt me niet vaak. Dat zult u begrijpen. Ik was met mijn collega dagelijks-bestuursleden op werkbezoek bij het OV-bureau. Het is een gemeenschappelijke regeling van de provincie Drenthe, de gemeente Groningen en de provincie Groningen. Deze worden de “moederorganisaties” genoemd, en vandaag werden wij, de drie (mannelijke) bestuursleden, dus als moeders verwelkomd om kennis te maken met de medewerkers en te horen wat hen beweegt. Bussen uiteraard. Maar daarvoor en daarnaast ook maatschappelijke betrokkenheid. Het is prachtig om te zien hoeveel energie, enthousiasme en deskundigheid er bij de medewerkers van het OV-bureau is om het openbaar vervoer naar een hoger niveau te brengen. Qua beleving, qua comfort en gemak, qua alles. Hier typt een trotse moeder.

Verliefd. Verkeer op de Ring. Realtime en met voorspellende software. Ik ben dol op dat soort gadgets en slimmigheden. Vandaag mocht ik op werkbezoek bij Groningen Bereikbaar meemaken hoe de stromen door en langs de stad worden geleid. 

Verloofd. Dat moet het volgende doel zijn na een eerdere intentieverklaring. Het was de conclusie van een vergadering die ik op deze Valentijnsdag afsloot met “heren, we hebben verkering”. 

Getrouwd. Met de allerliefste, dus tussen twee overleggen op jacht naar chocola voor de vrouw met wie ik deze avond en de rest van mijn leven wil verkeren.

“Ieder mens ontploft op zijn eigen manier.” Aldus de commissaris nadat ik in een overleg mijn ongenoegen over een ontwikkeling had proberen te verwoorden. Ik ben niet snel van m’n koel af, maar soms gebeurt het. Gelukkig koel ik vervolgens vaak snel weer af.

Afkoelen is komende zomer ook weer goed mogelijk. We hebben namelijk de zwemwateren weer aangewezen vandaag. 49 locaties in onze provincie waar vanaf 1 mei weer geplonsd kan worden. Waaronder Moekesgat, Botjesbaai en uiteraard de coole psst psst Hoornseplas.

Voorzien Onvoorzien. Een serieuze stelpost in de begroting van veel van de grote projecten waar de provincie aan werkt. Bijna alle projecten, en zeker de langdurige en complexe, kennen onzekerheden.  Dus wordt een buffer in de begroting ingebouwd om zeker te weten dat er voldoende geld is om een project af te ronden. Voorzien onvoorzien is niet te verwarren met onvoorzien onvoorzien. In die laatste categorie vallen bijvoorbeeld extra kosten door de corona-epidemie en de Oekraïne-oorlog. Dat soort risico’s is logischerwijs moeilijk te voorzien (of te begroten) en vragen daarom vaak om gesprekken en/of extra geld buiten een begroting om.

Het wordt vaak afzien, als je er niet op ziet om te voorzien in onvoorziene ontwikkelingen. Dan blijft slechts het hopen op de voorzienigheid.

Als trotse eigenaar van 4 leghornkippen weet ik dat het voor ons begon met eieren. Vervolgens kippen. En nu dagelijks eieren. Vandaag kwamen er twee kip-ei-discussies rondom energie voorbij. En op beiden is het antwoord: iemand moet een stap vooruit zetten. En dat is niet altijd appeltje-eitje.

Mogelijke producenten van waterstof wachten op afnemers, en bedrijven wachten met ombouw tot ze genoeg zekerheid hebben van een stabiele stroom van betaalbare waterstof. Met de aanleg van warmtenetten hetzelfde: gebruikers zullen zich vaak pas melden als het er ligt en zeker werkt. Dus moet de overheid keuzes maken en risico gaan dragen.

Is het u al opgevallen dat het eigenlijk altijd een kip-ei discussie is, en eigenlijk niemand het ooit over een ei-kip-discussie heeft? Dat geeft toch het idee dat er altijd een antwoord is. Maar daar moet ik nog even op broeden.

Groen-zwart kleurt mijn dag vandaag. Het prachtige shirt waarin FC Groningen de beker won gaat vanavond weer hoopvol aan. En zwarte cijfers schrijven met groene investeringen, was een belangrijk thema op de aandeelhoudersvergadering van Enexis. De winstuitkeringen maken een procent of 5 uit van de totale provinciale inkomsten. Dik twee keer zoveel centen krijgen we uit de provinciale belastingen. Opcenten. Een tariefsopslag op de motorrijtuigenbelastingen. Jarenlang was Groningen landelijk koploper in deze tarieven en betaalden onze inwoners het meeste. Onze coalitie heeft afgesproken deze bestuursperiode de centen niet verder te oppen en vandaag was in het nieuws dat we niet langer van de topcenten zijn. Laten we kampioen zijn in de juiste dingen.

20-19, 22-17, 27-12, 14-25, 39-0. Diverse uitslagen over een amendement, 3 moties en een Statenvoorstel tijdens het cultuurdebat. 

We leven in een representatieve democratie. Dat betekent dat - als het goed is - de diversiteit en de veelkleurigheid van onze samenleving door ons stemgedrag zichtbaar wordt in volksvertegenwoordigingen. Vandaag bleek in onze Provinciale Staten dat dat werkt. 

In twee maidenspeeches lieten nieuwe Statenleden iets van zichzelf zien, waar ze vandaan kwamen en hoe ze in het leven en tegenover cultuurbeleid staan. En het waren beide mooie persoonlijke en inhoudelijk constructieve toespraken. En ze verschilden als dag en nacht. De diverse Statenleden denken divers over diversiteit. Gelukkig wordt er wel eensgezind gedacht over en gehandeld volgens onze eigen cultuur van een respectvol en inhoudelijk debat over de verschillen. En dat kan zomaar uitmonden in divers stemgedrag.

Een vrijliggend fietspad tussen Oldehove en Wehe-den Hoorn. Daartoe hebben we in het college vandaag de wat ons betreft beste en meest veilige route vastgesteld, na een uitgebreid proces van onderzoek en inspraak. Nu gaan we verder de uitvoering in en met een beetje mazzel wordt er over twee jaar doorgefietst. De vraag na vandaag is of er ook doorgeformeerd wordt, nu de voorkeursvariant van een aantal partijen en veel stemmers op tegenwind stuit. Doortrappen naar Den Hoorn of Bordestrappen in Den Haag. Ik ben benieuwd wat we eerder gaan zien. Mijn voorkeur is zo snel mogelijk een stevig missionair kabinet om zaken voor Groningen mee te kunnen doen. Ik weet niet of die variant nog op tafel ligt.

Voorlopig de laatste dag om vrachtwagens vol suikerbieten te zien rijden in onze provincie. De campagne komt tot een eind. Het zijn van die zekerheden in onze regio: de aardappels, de bieten. Als ik zo’n dikke bak met biet’n zie rijden denk ik regelmatig: Er gaat niets boven Groningen. Die campagnes kennen een begin en een eind. En een terugkerend ritme. Politiek kennen we ook campagnes. Vroeger kenden die ook een begin en een eind. Tegenwoordig lijken we in een continue campagne terecht gekomen te zijn: we hebben in ieder geval 4 verkiezingen in 14 maanden tijd, en het valt ook niet uit te sluiten dat we binnen korte tijd ook opnieuw Tweede Kamerverkiezingen gaan meemaken. Afgelopen week was een serieuze overweging of we een lobbytekst voor de informateur moesten schrijven of alvast voor nieuwe verkiezingsprogramma’s. Gelukkig ben je in Groningen, en ken je het antwoord: we gaan voor bakk’n met inhoud.

Vandaag had ik een agrarisch ondernemer aan mijn bureau. Hij heeft de nodige bezittingen langs een spoor. Enige tijd geleden is bij hem een overweg verwijderd, en vervangen door twee korte routes over wegen. Met die uitkomst is hij overwegend tevreden. Maar hij blijkt na ruim 10 jaar gesprekken met Prorail, gemeente en provincie een ware deskundige op het gebied van de kruisingen met een spoor, met ideeën die hij mij graag liet overwegen. We leken goed met elkaar overweg te kunnen, dus wellicht dat onze paden elkaar nogmaals kruisen.

Het voelt als een tegenstelling. Wat gaan we doen: uitvoeren of overleggen. Het laatste bleek het geval, maar dan wel over het eerste. Hoe staat het er mee, en hoe gaan we het verder doen. De Uitvoering van de klimaatwet in dit geval, en specifiek rondom mobiliteit. Namens het Interprovinciaal Overleg mag ik aansluiten bij dit overleg tussen overheden, maatschappelijke organisaties en branchepartijen. Ik reisde met een deels door fossiele brandstof aangedreven auto naar een mooi conferentiecentrum in Den Haag, om onder andere minder autorijden en voorkomen van klimaat- en vervoersarmoede te bepleiten. Dat overleggen komt wel goed. De uitvoering verdient nog wat aandacht.

Haaks op de wind naar het verzamelpunt lopen. Dat is de instructie die geldt op het Chemiepark Delfzijl, bij een calamiteit. Daar moest ik even over nadenken. Het komt er dus op neer dat je de wind zoveel mogelijk in je zij moet hebben. Mijn eerste gedachte stond daar haaks op: met de wind meelopen, maar dan is de kans dat je keurig met een onveilige wolk meeloopt.

Om het park op te mogen moest ik een veiligheidsinstructie bekijken en een testje doen. Altijd de trapleuning vasthouden wordt daarin ook bevolen, want wat blijkt: het zijn veel vaker de simpele dingen die onveilige situaties opleveren dan een calamiteit. In het overleg met de Fietsersbond ging het ook over simpele en logische zaken die veel extra slachtoffers zouden kunnen voorkomen: je aan de snelheid houden. Je aandacht bij het verkeer houden (en niet op de smartphone). De ontwikkeling van het aantal verkeersslachtoffers staat haaks op onze wens en moet ook snel weer ombuigen. Laten we beginnen met de simpele zaken.

Financiën, Ruimtelijke ordening, Internationalisering en Sport. Kortweg: F.R.I.S., zo vatte collega Schmaal zijn portefeuille samen op bezoek bij het college van Pekela. Mooie vondst. Pekela is en wordt ook opgefrist. Bij binnenkomst valt meteen op hoe mooi het centrum van Oude Pekela er bij ligt, na een aantal stevige gezamenlijke investeringen. De plannen voor Nieuwe Pekela zijn in ontwikkeling. En het ging vandaag uiteraard ook over het thema dat Pekela al tijden bezig houdt: het financieel verantwoord opfrissen van het bruggenbestand.

Ik ben nu wel hard aan het puzzelen of ik van Energie, Klimaat, Mobiliteit/Bereikbaarheid & Infrastructuur en Water ook een mooie anagram kan maken. KWEM klinkt niet echt lekker. MOENWAK misschien? Frisse suggesties zijn welkom.

Een windmolen is een behoorlijk obstakel. Moeilijk te missen. Zou je zeggen. Dat is misschien overdag zo. ‘s Nachts vallen ze minder op. Luchtvaartregels schrijven voor dat objecten hoger dan 150 meter verlicht worden, zodat ze ‘s nachts ook door vliegtuigen niet en daardoor wel gemist worden. Maar die verlichting is een behoorlijk obstakel voor het draagvlak van omwonenden. Dus proberen we windmoleneigenaren te bewegen de verlichting zo veel mogelijk te beperken. Dat kan bijvoorbeeld door naderingsdetectie - dan gaan ze alleen aan als er een luchtvaartuig in de buurt komt. Dat kost wat geld, en daar geven wij een behoorlijke subsidie voor. Daar wordt tot op heden te weinig gebruik van gemaakt. Vandaar dat ik vanaf vandaag alle windmolenparkondernemers opbel om ze te bewegen de investering voor omwonenden wel te doen. Hopend op (minder) verlichting.

“Het wereldrecord hoogspringen is nog nooit verbroken door de lat lager te leggen,” was de prachtige quote van een waterstoftankstationondernemer - dat had ook woord van de dag kunnen worden - tijdens een bijeenkomst in de Eemshaven vandaag. Daar hebben we aan de hoogste ambtenaren van vier ministeries ons plan voor toekomstbestendige energie en economie gepresenteerd. Daarvoor is de aanlanding nodig (zie o.a. 18-01: Moonshot).

Onze lat als overheden is de brede welvaart van alle inwoners. Maar op dit moment hebben we moeite om überhaupt over het niveau van bestaanszekerheid voor iedere inwoner te komen. De lat moet omhoog: en daarvoor ook de concrete focus van vandaag: warmte en energie voor Groningers. Inwoners en ondernemers.

De hoogspringinstallatie staat: De staanders worden gesteund door overheden, ondernemers en onderwijs. De dragers zijn onze inwoners en de ruimte. We hebben elkaar nu nodig om over de lat te springen.

Ik heb ooit gehoord dat iemand de rol van gedeputeerde omschreef als die van een zelfstandige boven de organisatie. Dat klinkt best eenzaam. Ik ben meer van het teamgevoel. Het college van GS is voor velen de meest zichtbare eenheid waar ik deel van ben. 

Er zijn in totaal bijna 1000 mensen die voor mijn grootste club, de provincie, werken. Om daarbinnen beleid te ontwikkelen en de verbinding goed te leggen tussen bestuur, organisatie en uitvoering is er mijn wekelijkse Portefeuille Overleg. Vanochtend waren we de hei op met deze krachtige groep. Dat bestaat uit een voorzitter, secretariële ondersteuning en onder andere de domein- en teamleiders van mijn portefeuilleonderdelen. En last and most: de groep die “team Hamster” heet, het onovertroffen trio dat mijn dagelijks werk mogelijk maakt en ondersteunt: van bestuursadviseur, communicatieadviseur en supersecretaresse. Besturen is teamwerk. Dank, collega’s!

Jocelyn. Na Gerrit, Henk en Isha al weer de vierde serieuze storm in een maand tijd en de tweede deze week. Terwijl windkracht 6 rondblies, bevond ik mij ook in Topweer. De vergaderzalen op het provinciehuis dragen de namen van gehuchten in onze provincie. Vandaag vergaderde ik onder andere in Foxham en Okswerd. Maar ik begon de dag met een wandeling naar de 6e verdieping. Daar is een grote zaal die de naam van dit gehucht vlak bij Opende aan de Friese grens draagt. Daar werd de 1e verjaardag van onze fietscommunity gevierd. Als provincie proberen we bij te dragen aan allerlei initiatieven die het fietsen stimuleren. Ook dit: top weer!

We zijn in een winning mood vandaag. Spreidingswet. Kort geding over maximumopvang in Ter Apel.  Middelen voor aanpak flessenhals Meppel-Zwolle.

Als college van GS bezoeken we alle colleges van B&W in onze provincie. Vandaag waren we te gast bij Midden-Groningen. Daar ging het ook over winning. Van gas en zout. Uiteraard. Maar hier werd niet alleen maar gewonnen. Er waren ook verliezers. De gaswinning heeft 1958 pagina’s parlementair rapport en ontelbare pijnlijke verhalen opgeleverd. Als bestuur in Groningen willen we bij zaken die vanuit onze provincie voor enkelen, Nederland of de rest van Europa bijdragen aan winst, de Groningers op z’n minst meeprofiteren. Dat is een les van de gaswinning, en ook van een groot deel van de energietransitie tot op heden. Dus ja er mogen winnaars zijn, als heel Groningen dat maar wordt en individuele verliezen op z’n minst gecompenseerd worden. Winning mood is mooi. Wij gaan voor een win-winning mood.

Er zijn veel verschillende bestuurders. Heel veel verschillende mensen, karakters en bestuursstijlen. Machiavelli beschreef in de 15e eeuw al hoe je als bestuurder succesvol kon zijn. Het is niet verwonderlijk dat hij een half millennium later nog steeds tot de verbeelding blijft spreken. Even los van zijn ook zeker voor die tijd zeer pragmatisch-realistische tips die hem - al dan niet terecht - een “-isme” achter zijn naam opleverden, is het vooral nog steeds opmerkelijk hoe glashelder zijn communicatie was. Democratiserend en gericht op stabiliteit voor zijn door oorlog- en verschrikkingen omgeven stadstaat.

De Nederlandse stichting die zijn naam draagt reikt een jaarlijkse prijs uit aan een bestuurder die er ook in slaagt opmerkelijk, verbindend en helder te communiceren. Dit jaar gaat die prijs naar Jaap Velema, een Oost-Groninger die gedreven door oprechte betrokkenheid tegen stromen in door blijft roeien naar zijn doelen. Mooi.

Groningen heeft behoefte aan een nieuwe spits. Voor de balans is dat bittere noodzaak. Snelheid en doelgerichtheid kunnen een impuls gebruiken. Een goed getimede transfer kan echt bijdragen aan betere resultaten. Met name op dinsdag en donderdag.

Het zou ons allemaal helpen als mensen die niet per se hoeven, hun reis uit zouden stellen uit de spitsmomenten. Helpen qua organisatie, qua infrastructuur en qua geld, want al die medewerkers, wegen, bussen en treinen moeten tegelijk beschikbaar zijn. De afgelopen tijd draait de trend echter om: we verspitsen. Het is nu soms al een probleem; als de Ring Zuid vanaf eind maart 5 maanden dichtgaat dreigt een drama: dat bijvoorbeeld zorgbehoevenden en zorgmedewerkers niet de stad in komen. Vandaar dat we nu al afspraken met bedrijven en scholen aan het maken zijn over andere aanvangstijden, thuiswerken en alles dat helpt. Die topspits gaat er komen!

Zeggen waar je naartoe wilt, zonder dat je precies weet hoe. Unieke routes, onontgonnen terrein, moeilijke technische uitdagingen. 

Vandaag voer ik in Den Haag series van gesprekken op 3 ministeries over tal van zaken, maar dé aanlanding is vast onderwerp. Het zorgen dat de windmolenparken die op zee verschijnen hun energie in de Eemshaven kwijt kunnen. In de vorm van waterstof geproduceerd op zee, of als elektriciteit door een kabel - die door, langs of onder de Waddenzee door moet. Dat is ons door het kabinet ook beloofd: een derde van de op zee opgewekte energie van Nederland, om Groningen en Drenthe van duurzame energie te voorzien om onze industrie te behouden, te versterken en te verduurzamen. Een kleine stap in de energietransitie maar een grote sprong voor Groningen.

Aan de overkant van de keukentafel zit een jonge Hamster met watten in de wangen na te genieten van een tandartsbezoekje. Nu staan hamsters wel bekend om bolle wangen, maar dit is gelukkig maar tijdelijk.

De Eerste Kamer heeft ook iets stevigs om op te kauwen deze week. En je zag bij sommige Kamerleden bijna fysiek de pijn van de keuze die hen is voor gelegd. Verantwoordelijkheid dragen is niet altijd leuk of makkelijk. Zelden zijn oplossingen simpel, volledig of zonder consequenties. Dat blijkt vandaag maar weer, in zowel de politiek als bij de tandarts: Het goede doen vraagt soms een beetje moed. Hulde aan de dapperen.

We willen graag meer, we willen graag sneller en we willen graag betrouwbaarder. Het spoort nu niet. Dus met de noordelijke gedeputeerden Mobiliteit en vertegenwoordigers van de regio Zwolle naar de Tweede Kamer getogen om een petitie te overhandigen die pleit voor een 3e en 4e intercity van Groningen naar de Randstad, en voor aanpak van het zwakke punt in het spoornetwerk van Nederland: het stukje Meppel-Zwolle. Zo lang de Lelylijn en de Nedersaksenlijn er nog niet zijn, is dit de enige treinverbinding van en naar de top. Een flessenhals.

Tis de lucht achter Oethoezen. Tis de lucht voor Ter Apel. Tis de lucht achter m’n toetsenbord. 

Het eerste was vandaag weer genieten, met de prachtige overgangen van blauw en grauw. Van zonnig en winters buiig weer. 
Het tweede dat zo ontzettend hard nodig is. En waar in de Eerste Kamer vandaag en morgen over wordt gesproken. Waar oplossingen en onzin elkaar opvolgen in een dans tussen feiten en halve waarheden in Haagse zinnigheden. 
Het derde, waarbij een onnozele tweet en een Woord kan helpen in het verwerken van alle gevoelens die een Spreidingswetdebat kan opleveren.

Volgens mijn kinderen is mijn werk alleen maar vergaderen, kletsen, lezen, bellen, etc., etc. Ik ben het grotendeels met ze eens, op hun impliciete boodschap na, dat dat  [puberintonatie aan] “eeeecht heeeeeel saaaaaai” zou zijn. Het is woorden geven aan ambities en dromen, aan meningen en gedachten en die laten corresponderen met die van gesprekspartners in de hoop op begrip en overeenstemming en vooral op ontwikkeling. Woorden kunnen inspiratie en richting geven, kunnen zaken blokkeren en in beweging zetten. 

Ik ben al tijden op zoek naar een passende manier om mensen te informeren over het werk van de provincie, wat de rol van een gedeputeerde daarin is en wat mij daarin zoal bezighoudt. Dat ga ik proberen met dit 'Woord van de Werkdag'. Vandaag is de dag -na een weekje oefenen- dat we het wereldkundig maken, en ik heb nog veel dromen en ideeën over ontwikkelingen aan vorm, inhoud en platform. Ik hoop dat we samen de Woorden vinden (en dat ook dat niet saai gaat zijn).

Ik was vandaag in Leer.  Op het centrale plein protesteerden Bauern met twee traktoren tegen de Rood-Geel-Groene-coalitie. Een beeld dat herinneringen opriep. Wat veel meer verwonderde was de ontzettend ondergewaarde positie die fietsers hebben in het Duitse verkeer, en hoeveel stromen tegelijkertijd groen krijgen bij een Ampel. Die goede Nederlandse prioritering zouden ze in Duitsland ook na mogen doen. 
 

Vanochtend leerde en ervaarde ik dat ik ervoor moet Waken mijn auto op de handrem te zetten tijdens een vorstperiode. 

Vanmiddag was er een spoeddebat in Provinciale Staten over de Waakvlam, naar aanleiding van het wankele en slecht gecommuniceerde besluit van staatssecretaris Vijlbrief om de gaswinning te hervatten vanwege een paar dagen kou.

Waakhoogte is echter het woord van mijn dag. De werkdag eindigde bij Waterschap Noorderzijlvest, waar ik namens de provincie als toezichthouder en partner rond Water het gesprek voerde. Hoe belangrijk het werk van de Waterschappen is in het droog houden van onze voeten bleek ook de afgelopen weken weer. Nu is het zaak dat ook naar de toekomst toe te borgen. De waakhoogte - het verschil tussen de hoogte van een dijk en het waterpeil - is daarbij ontzettend belangrijk in het bepalen welke maatregelen daarvoor nodig zijn.

De eerste collegevergadering na een recesperiode, waarin door afwezigheid van ambtenaren de weken ervoor weinig geagendeerd staat en dus ruimte ontstaat voor een wat ontspannener samenzijn en gesprek (vaak met brede uitweidingen) als bestuur. 

NB. Meestal wordt een verademingvergadering voorafgegaan door een eind-van-de-wereld-agenda, omdat voor 1 januari of voor de zomer juist heel veel besluiten genomen (moeten?) worden. Zie ook 16-07-24.

De beste wensen. In een gebed om zegen. Op z’n Grunnegs. Heul veul. Kon minder. Aan alle collega’s en netwerkpartners op de nieuwjaarsreceptie, en aan u.