Groengas uit mest: hoe boeren bijdragen aan een duurzame toekomst

De energietransitie brengt grote uitdagingen met zich mee, zoals een overbelast elektriciteitsnet. Dit probleem, ook wel netcongestie genoemd, ontstaat doordat de vraag en aanbod naar stroom sneller groeit dan het uitbreiden van het netwerk.

De landbouw kan een deel van de oplossing bieden. Door mest biologisch aan te zuren en te combineren met vergisting, kunnen boeren meer groengas en groene kunstmest produceren. Dit helpt niet alleen om klimaat- en stikstofdoelen te halen, maar biedt ook een duurzamer verdienmodel voor boeren. Op termijn kan het helpen netcongestie tegen te gaan.

Groengas uit mest: hoe boeren bijdragen aan een duurzame toekomst

De energietransitie brengt grote uitdagingen met zich mee, zoals een overbelast elektriciteitsnet. Dit probleem, ook wel netcongestie genoemd, ontstaat doordat de vraag en aanbod naar stroom sneller groeit dan het uitbreiden van het netwerk.

De landbouw kan een deel van de oplossing bieden. Door mest biologisch aan te zuren en te combineren met vergisting, kunnen boeren meer groengas en groene kunstmest produceren. Dit helpt niet alleen om klimaat- en stikstofdoelen te halen, maar biedt ook een duurzamer verdienmodel voor boeren. Op termijn kan het helpen netcongestie tegen te gaan.

Wat is biologisch aanzuren? 

De provincie Groningen heeft samen met het Nutriënten Management Instituut (NMI) een pilot opgezet om de theoretische voordelen van biologisch aanzuren van mest in de praktijk te toetsen. Biologisch aanzuren is een techniek waarbij een energierijk substraat uit de landbouwketen, zoals melasse (een suiker), wordt toegevoegd aan mest. 

In de pilot is onderzocht hoe door het toevoegen van suikers, een fermentatieproces ontstaat dat de pH-waarde van de mest verlaagd. Hierdoor vermindert dan de uitstoot van ammoniak- en methaan.  

Succesvolle pilot 

De pilot vond plaats op een melkveebedrijf in Midden-Groningen met 240 koeien. De resultaten waren veelbelovend. De uitstoot van ammoniak daalde met 50 tot 70% en methaan met 75% Ook werd er meer groengas geproduceerd en door natuurlijke suikers te gebruiken in plaats van chemische middelen, is het proces milieuvriendelijker. Bovendien bleek dat de techniek weinig investering vereist, waardoor zowel kleine als grote boerenbedrijven in de toekomst kunnen deelnemen. Deze pilot werd gefinancierd door het Innovatie- en Vernieuwingsproject van het Agroprogramma. 

Toekomstplannen 

Tijdens de pilot werd duidelijk dat er behoefte was aan een gestructureerde aanpak om de volgende stappen uit te werken. Daarom heeft de provincie samen met Fascinating, Gasunie en de New Energy Coalition, een denktank opgericht. Onlangs heeft ook het Rijk toegezegd om mee te denken. De komende tijd is het doel om de pilot verder uitbreiden binnen Groningen en in de toekomst ook landelijk. In 2025 en 2026 wordt onder diverse omstandigheden verder geëxperimenteerd om een brede uitrol vóór 2030 mogelijk te maken. 

Deze aanpak sluit aan bij onze ambitie om als Groningen voorop te lopen in de energietransitie, waarbij innovaties worden gestimuleerd die zowel bijdragen aan een toekomstbestendige circulaire landbouwsector, maatschappelijk inpasbaar zijn, als aan de verminderen van de uitstoot van stikstof en broeikasgassen.