Provinciale Staten hebben woensdagmiddag 18 november 2022 ingestemd met een investeringskrediet van 8,9 miljoen voor de aanleg van de getijdenduiker in de Dubbele Dijk bij Bierum. Hierdoor wordt in het gebied tussen de zeedijk en landdijk zilte teelt en aquacultuur, slibwinning en de ontwikkeling van brakwaternatuur mogelijk. In de extra Statenvergadering werd ook het rapport van de Noordelijke Rekenkamer over de erfpachtconstructie behandeld en de reactie van Gedeputeerde Staten hierop. 

Reactie gedeputeerde

De Rekenkamer benoemt het handelen van de provincie als ondoelmatig vanwege de hoge kosten van het project en de lage opbrengsten. Gedeputeerde Johan Hamster vindt het te vroeg voor die conclusie. “Uiteraard is een goede afweging en een doelmatige inzet van publieke middelen van groot belang. Maar de overheid is geen bedrijf dat zo veel mogelijk winst wil maken. Binnen de pilot Dubbele Dijk bieden wij samen met het waterschap ruimte om nieuwe dijken te ontwikkelen en te testen, die tegelijkertijd een positieve bijdrage leveren aan natuurontwikkeling en voedselbeschikbaarheid op de lange termijn. Deze maatschappelijke meerwaarde staat in geen verhouding tot de opbrengsten uit zeewier en zilte aardappelen.” Uit de Groningse proef moet juist blijken of dubbele dijken goedkoper zijn dan de traditionele dijkophoging.

Roze bril

Een tweede kritiekpunt van de Rekenkamer betreft het risico dat de provincie liep op het verlenen van staatsteun. Een motie van de oppositiepartijen om de overeenkomst met de grondeigenaar te laten toetsen op mogelijke staatssteun door de Europese Commissie haalde het niet. Volgens gedeputeerde Johan Hamster is dit niet nodig omdat door eigen onderzoek van de provincie blijkt dat er geen sprake is van staatssteun. Wel erkende hij dat er bij het sluiten van de overeenkomst in 2016 geen goede financiële onderbouwing lag. “Door tijdsdruk en het grote enthousiasme voor dit project hebben we te veel door een roze bril gekeken. Het proces had zorgvuldiger gekund en daar moeten we van leren.” De provincie heeft die financiële onderbouwing in 2022 alsnog laten maken om het risico op staatssteun uit te sluiten. Uit dit aanvullend onderzoek blijkt dat de provincie in 2016, op basis van de toen beschikbare informatie, een marktconforme pachtprijs betaald heeft en de grondeigenaar niet bevoordeeld heeft. 

Getijdenduiker

Nu de Staten akkoord zijn gegaan met de investering, is de aanleg van de getijdenduiker en de inrichting van het tussengebied een flinke stap dichterbij. De getijdenduiker laat gecontroleerd zout water toe in het gebied tussen de eerste en tweede dijk. De aanvoer van zout water is belangrijk voor de ondernemers, die graag bij de Dubbele Dijk aan de slag willen met zilte teelt en aquacultuur. De getijdenwerking maakt ook slibwinning uit de Eems en de ontwikkeling van brakwaternatuur mogelijk. Verder is de getijdenduiker belangrijk om het water bij een eventuele overstroming af te kunnen voeren.